Trong quá trình tìm hiểu về công việc của mọi người, có bao giờ đã bắt gặp một khái niệm trừu tượng như thế này chưa, đó là SaaS. Mình tin là với cách gọi này có vẻ như nhiều người cảm thấy lạ lẫm, nhưng ý nghĩa đằng sau nó lại đang được ứng dụng rất nhiều. Thậm chí, có thể nói bạn cũng đang dùng một trong số ứng dụng của nó. Vậy SaaS là gì, chúng ta cùng đi vào tìm hiểu về SaaS trong bài viết sau đây nhé.
SaaS là gì?
SaaS là viết tắt của từ tiếng anh đầy đủ là “Software as a Service”. Đây là một trong những dạng điện toán đám mây phổ biến nhất hiện nay đang được sử dụng. SaaS là một mô hình phân phối dịch vụ ứng dụng phần mềm, với cách hoạt động của nó các nhà phân phối sẽ không trực tiếp bán sản phẩm của mình mà lại bán dịch vụ dựa trên phần mềm đó.
Để dễ hiểu hơn, bạn có thể hình dung là nhà cung cấp sẽ tạo ra một quy trình hoạt động và duy trì nó bằng cách chạy một phần mềm trên nền tảng website. Từ đó khách hàng có thể truy cập vào từ xa thông qua mạng internet. Tất nhiên, người dùng cũng cần phải trả phí để sử dụng dịch vụ này từ nhà phát hành. Hình thức thanh toán chủ yếu định kỳ theo tháng hoặc năm.
SaaS trong xã hội hiện đại
SaaS trong thời kỳ phát triển của công nghệ hiện nay được xem là mô hình 4.0, với một cách hoạt động ưu việt hơn nhiều so với những phần mềm trước đó như on-premise. Đây là một loại phần mềm sẽ được các doanh nghiệp khác mua lại bản quyền sử dụng một cách trọn đời.
Tuy là SaaS được coi là một xu hướng áp dụng dẫn đầu trên thế giới nhưng hiện nay lại có khá nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa thể làm quen và áp dụng nó triệt để. Tất nhiên, để lý giải cho việc này còn phụ thuộc vào nhiều lý do khác nhau.
Tuy nhiên, việc áp dụng sự thay đổi đến từ SaaS sẽ mang lại nhiều giải pháp hiệu quả giúp cho doanh nghiệp không ngừng phát triển. Hiện nay chỉ có các doanh nghiệp đủ lớn và có tên tuổi tại Việt Nam có sử dụng công nghệ này trong mô hình kinh doanh của mình.
SaaS đối với thế giới
Khả năng cao là nhiều anh em ở đây cũng dùng ít nhất 1 loại phần mềm, trong đó có thể chúng đang được áp dụng mô hình SaaS như chúng ta đã đề cập đến trong bài viết này. Vì nhu cầu của người dùng là giải quyết vấn đề, nên cũng khó nói là tại sao họ phải quan tâm đến việc mình có đang sử dụng một loại sản phẩm có ứng dụng SaaS hay không?
Tuy nhiên, nếu biết được thêm điều này, có thể mang lại một số hiểu biết và kiến thức trong lĩnh vực này hơn. Ngoài ra, trong tương lai xu hướng phát triển của thế giới cũng dựa vào công nghệ này khá nhiều.
Điển hình như một số sản phẩm mà chúng ta có thể kể đến trên thị trường hiện nay như là Amazon Website Service, Adobe Creative Cloud, Dropbox, Google, IBM, Microsoft, Oracle,…Thoạt nghe qua những cái tên này, có lẽ mọi người cũng đã thấy là một trong số người dùng cuối của những sản phẩm từ các công ty trên đây.
Với sự xâm chiếm của SaaS trong thị trường công nghệ số, chắc chắn sẽ còn có nhiều công ty, sản phẩm dịch vụ được ra đời dựa trên nền tảng phát triển này.
Những con số thống kê về SaaS trong thị trường phần mềm
Trong một báo cáo gần đây nhất có tên là “Thị trường phần mềm dịch vụ: Công nghệ và thị trường toàn cầu, BBC dự đoán rằng ngành công nghiệp áp dụng SaaS sẽ được định giá trên mức 44 tỷ $ vào năm 2017, con số này sẽ tăng lên đến hơn 94 tỷ $ vào năm 2022”.
Đối với tốc độ tăng trưởng hằng năm này (CAGR) của thị trường SaaS sẽ rơi vào mức khoảng 16,4%. Đây là một con số không hề nhỏ cho thấy được tiềm năng và cơ hội phát triển của ngành dịch vụ phần mềm trong xã hội hiện đại.
Một lý giải đơn giản cho việc này đó chính là các phần mềm dịch vụ SaaS được phát triển từ nhiều công ty khác nhau. Do đó xu hướng hiện nay của mô hình SaaS trên thế giới cũng đang trên đà gia tăng đáng kể. Chúng sẽ được tích hợp giữa các phần mềm lại với nhau từ đó tạo ra một quy trình vận hành trơn tru hơn, như vậy sẽ giúp cho doanh nghiệp có được sức mạnh tổng hợp đáng kể.
Đồng thời một doanh nghiệp sử dụng sản phẩm, phần mềm công nghệ không chỉ 1 mà có thể hơn thế rất nhiều. Theo con số thống kê của BBC vào năm 2017 con số trung bình này ở mỗi doanh nghiệp đã tăng lên đến 16 sản phẩm phần mềm/ doanh nghiệp.
Những ưu điểm của mô hình SaaS
Chúng ta đã bàn luận khá nhiều về tiềm năng cũng như sự phát triển của SaaS trong hiện tại và tương lai. Vậy tại sao SaaS lại có thể là một xu hướng dài hạn trong xã hội hiện đại, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua một vài ưu điểm của SaaS sau đây.
Tiết kiệm chi phí vận hành cho doanh nghiệp
Chúng ta đều biết, việc một sản phẩm công nghệ được phát hành bởi doanh nghiệp là một chuyện. Để vận hành và mang về khách hàng, chi phí của nó cũng sẽ phải được tính vào giá trị của mỗi khách hàng mang lại.
Từ đó việc vận hành càng phức tạp tốn kém sẽ khiến cho chi phí trên mỗi khách hàng sẽ gia tăng. Đối với việc áp dụng SaaS vào hệ thống doanh nghiệp của mình, điều đó sẽ giúp giảm được cả chi phí về tiền mặt, thời gian, chi phí chuyển đổi, nhân lực và thậm chí là chi phí cơ hội của doanh nghiệp.
Vì khi cài đặt SaaS, hầu như doanh nghiệp sẽ không cần phải chạy phần mềm trên chính hệ thống của mình. Như vậy sẽ thấy được chúng ta có thể tiết kiệm được tiền mua giấy phép hoạt động phần mềm, chi phí lắp đặt phần cứng, xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu.
Ngoài ra trong quá trình sử dụng SaaS, doanh nghiệp cũng không phải chi thêm bất cứ chi phí nào liên quan đến việc hỗ trợ, bảo trì định kỳ như loại phần mềm on-premise. Con số này được ước tính từ 15 đến 20% tổng chi phí cho phần mềm.
Loại hình sản phẩm của SaaS
Hiện nay các công ty phần mềm phát hành sản phẩm theo mô hình SaaS đều cho phép hoạt động dưới 2 hình thức chính là dùng thử và trả phí. Về các bản dùng thử sẽ là miễn phí để mọi người kiểm nghiệm một số tính năng và sự tương thích của sản phẩm đối với mô hình của mình.
Sau đó, nếu đồng ý và đăng ký gói trả phí thì những tính năng nâng cao và thời gian hoạt động sau khi kết thúc gói miễn phí sẽ được kích hoạt. Các gói trả phí thường sẽ được quy định dựa theo thời gian sử dụng hoặc số lượng tài khoản, tuy nhiên dù là cách tính nào thì chúng ta đều có thể hủy gói để ngừng sử dụng dịch vụ.
Tiết kiệm thời gian – nguồn lực cho doanh nghiệp
Là một doanh nghiệp, nguồn lực của công ty không chỉ là về mặt kinh tế mà thời gian cũng rất quan trọng. Đối với việc triển khai phần mềm sử dụng SaaS sẽ tiết kiệm về mặt thời gian đáng kể. Thông thường một doanh nghiệp sẽ tốn khoảng 6 tháng để tạm ngưng hoạt động đối với một số bộ phận để lắp đặt và sửa chữa đối với hệ thống on-premise. Không những vậy còn hao tốn khá nhiều nhân lực cho việc hỗ trợ và sửa chữa đó. Riêng với việc sử dụng SaaS trong mô hình doanh nghiệp, việc này chỉ tốn vài ngày và kèm theo đó là từ 1 đến 2 nhân viên kỹ thuật.
Không những vậy, cách sử dụng của SaaS đối với nhân sự của doanh nghiệp cũng khá đơn giản. Vì thế sau một vài chương trình ngắn hạn trong vài buổi là có thể training cho các nhân viên trong doanh nghiệp có liên quan có thể sử dụng được ổn định phần mềm.
Cắt giảm chi phí chuyển đổi
Nếu là một doanh nghiệp truyền thống việc chuyển đổi máy móc để thay thế cho một hệ thống mới thì chi phí để lắp đặt và chuyển đổi này thực sự không nhỏ. Trong một doanh nghiệp đang áp dụng on-premise, nếu trong quá trình khai thác và vận hành gặp phải sự cố khiến cho hệ thống cần phải được thay đổi. Lúc đó chi phí để đánh đổi lại là vô cùng lớn, từ việc phải từ bỏ tài sản cũ và bắt đầu bằng một loại tài sản mới.
Thay vì vậy đối với SaaS, doanh nghiệp chỉ cần bỏ ra một số tiền khá khiêm tốn hơn và có thể mang lại cho bạn một ứng dụng toàn diện như ban đầu mà không tốn quá nhiều công sức và thời gian.
Tính linh hoạt
Khi sở hữu một hệ thống, tính linh hoạt được đề cao rất lớn. Đặc biệt là với những tác vụ cần được xử lý nhanh chóng và kịp thời. Nếu là doanh nghiệp đang sử dụng SaaS, chắc chắn bạn sẽ được hỗ trợ bởi một đội ngũ IT từ công ty phát hành. Do đó các vấn đề về kỹ thuật sẽ luôn được họ đảm bảo, nếu có tính trạng sự cố xảy ra như xung đột, bugs trong quá trình vận hành nhà cung cấp sẽ chịu trách nhiệm. Tất nhiên, đội ngũ tester và IT của doanh nghiệp sẽ trực tiếp hoặc gián tiếp để xử lý kịp thời để mang lại hệ thống toàn diện như ban đầu.
Ngoài ra, với các phần mềm dịch vụ, bạn sẽ được cập nhật liên tục những phiên bản mới nhất từ nhà phát hành. Đây cũng chính là sự phát triển nhanh chóng của các công ty phần mềm và rất thuận lợi cho việc cập nhật với khách hàng của mình. Thông qua hình thức này các doanh nghiệp không phải lo lắng tìm kiếm giải phải từ những sản phẩm mới, đồng thời cũng tiết kiệm được chi phí mà vẫn giải quyết được vấn đề của mình.
Dễ sử dụng, tính cơ động cao
Vì những nhà phát hành cung cấp SaaS sẽ dựa trên mạng lưới Internet, do đó các doanh nghiệp sử dụng phần mềm sẽ có thể hoạt động ở bất kỳ đâu. Ngoài ra còn có nhiều sản phẩm được phát triển với tính cơ động cao, có thể truy cập bằng cả phần mềm trên máy tính, trình duyệt và thiết bị di động.
Chính vì thế với, SaaS mọi người cũng hạn chế việc di chuyển đến văn phòng. Đối với các gói trả phí hệ thống quản lý cũng sẽ được tối ưu để doanh nghiệp có thể phân quyền cho nhân viên trực tiếp quản lý. Do đó chi phí vận hành từ đây cũng sẽ được cắt giảm đáng kể.
Hiện nay các nhà cung cấp SaaS sẽ phát triển sản phẩm của mình trên những ứng dụng đa hệ điều hành, trong đó phải kể đến những cái tên được nhiều người dùng sử dụng nhất như là: iOS, Android, Windows, MacOS. Đối với trình duyệt sẽ là những Microsoft Edge, Google Chrome, Apple Safari, Mozilla Firefox,…
Khả năng tích hợp cao
Đối với các loại phần mềm on-premise được phát hành chủ yếu giải quyết một số vấn đề trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, các vấn đề cũng không dừng lại ở đó, trong quá trình vận hành chúng ta sẽ thấy phát sinh khá nhiều thứ liên quan.
Trong đó việc kết nối để trao đổi dữ liệu giữa các hệ thống, máy móc, phần mềm là vô cùng quan trọng. Do đó SaaS được phát triển để giải quyết vấn đề này gọn gàng và với quy mô trên toàn thế giới.
Hiện nay, các bạn sẽ thấy những sản phẩm SaaS đều có API để có thể giúp cho người dùng, doanh nghiệp tích hợp những ứng dụng từ nhiều bên dịch vụ khác nhau. Với khả năng tích hợp linh hoạt này, những dữ liệu và giao tiếp giữa các phần mềm trở nên đơn giản hơn.
Một số nhược điểm của SaaS
Tính bảo mật
Song song với khá nhiều ưu điểm thì SaaS cũng chứa đựng một vài rủi ro nhất định mà doanh nghiệp cần phải có cân nhắc kỹ lưỡng. Dựa vào sự linh hoạt và giao tiếp của SaaS, chúng ta đều thấy việc kết nối của nó sẽ mang lại nhiều nguy cơ tiềm tàng. Trong đó đặc biệt quan trọng chính là tính bảo mật.
Cơ sở dữ liệu hầu như được lưu trữ bởi nhà cung cấp dịch vụ, do đó việc rò rỉ hay sử dụng nó phụ thuộc vào khá nhiều sự uy tín của bên nhà cung cấp. Do đó doanh nghiệp cũng phải tìm hiểu kỹ đối tác của mình trước khi lựa chọn.
Internet
Với việc SaaS được phát triển dựa trên ứng dụng mạnh mẽ nhất hiện nay là internet thì chắc chắn đó cũng là một rào cản. Tuy nhiên, để khách quan mà nói mặc dù SaaS bắt buộc cần phải có internet thì mới hoạt động được nhưng chúng ta đều biết việc này không còn quá khó trong xã hội hiện nay.
Tất nhiên, đối với một số doanh nghiệp truyền thống việc tiếp cận công nghệ hiện đại còn đang gặp nhiều khó khăn. Về vấn đề này chúng ta cũng có thể thông cảm, do đó các nhà phát triển SaaS đều đang có những nghiên cứu và giải pháp cho việc truy cập SaaS ngoại tuyến. Hi vọng là sẽ có nhiều bước tiến trong tương lai, nhưng hơn hết việc sử dụng internet nên được ưu tiên. Và với giải pháp ngoại tuyến nên được sử dụng trong trường hợp sự cố sẽ tốt hơn.
Trên thực tế mà nói, các chủ doanh nghiệp cũng là những người quá rành trong việc tiếp cận công nghệ hiện đại. Do đó đây chỉ là điểm yếu đối với một số rất ít nhóm doanh nghiệp truyền thống hiện nay mà thôi.
Kết luận
Với những chia sẻ về SaaS trong bài viết này, mọi người cũng đã hiểu khá rõ về nó. Hi vọng với những kiến thức này đã khai mở được phần nào về khái niệm cũng như là góc nhìn tổng quan về SaaS cho mọi người.